به نقل از «باشگاه خبرنگاران»

جمالزاده پدر داستان نویسی کوتاه

تاریخ انتشار: ۱۷ آبان ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۳۶۵۷۱۸

۱۷ آبان سالروز درگذشت محمدعلی جمالزاده، نویسنده، مترجم و بنیان گذار و تئوریسین حوزه ادبیات مدرن که نقش مهم و بی بدیلی در ایجاد اندیشه‌های نو در عرصه داستان نویسی داشت، است.

جمال زاده را می‌توان بدون شک روایتگر ادبیات جدید دانست چرا که وی ادبیات ایران را که صد‌ها سال دارای نثری قدیمی و آهنگین بود به عرصه‌ی جدیدی وارد کرد، به جرئت می‌توان گفت او عرصه‌ای جدید در داستان نویسی ایران به وجود آورد، سنت‌های کهن داستان سرایی را با فنون داستان نویسی اروپایی تلفیق کرد و اثراتی ماندگار را در عرصه ادبیات از خود به یادگار گذاشت، داستان‌هایی چنان ساده، صمیمی خلق کرد که می‌تواند برای هر یک از ما اتفاق بیفتد را با روایتی چنان روان، گیرا، دلچسب آغاز می‌کند و باعث می‌شود که مخاطب بار‌ها به سراغ داستان برود و تا آن را تمام نکرده به سراغ کار دیگری نرود.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

او مبدع نوعی محاوره‌ی ادبی بود و به طرز شگفت آوری میان ادبیات محاوره‌ی کوچه و بازار و آنچه به عنوان نثر روی کاغذ می‌آورد مرزی قائل بود که باعث میشد شان و منزلت ادبیات و تقدس آن حفظ شود، همین ابتکار او سبب دیده شدن داستان هایش شد، داستان‌هایی که به دلیل روایت واقع گرایانه گوشه‌هایی از روزمرگی‌های مردم ایران در دوره‌ی قاجار و پهلوی را با بیانی گرم به تصویر می‌کشد.

تمامی آثار جمال زاده آمیخته با انتقاد است، وضعیت نامطلوب معیشت مردم که سبب عقب ماندگی کشور شد را دز قالب داستان شرح می‌دهد و از این طریق به انتقاد از شرایط پرداخته و با نکته سنجی مسائل اجتماعی، مشکلات و کمبود‌ها را مورد نقد و بررسی قرار می‌دهد.

از ویژگی‌های آثار جمال زاده استفاده از طنز در نوشته هایش است، این طنز صرفا برای خنداندن مخاطب نیست بلکه از طنز برای توجه دادن ذهن مخاطب به موارد دیگر است و باعث گشودن دریچه‌هایی از تفکر و توجه‌ای است که در پس آن طنز برای مخاطب رخ می‌دهد.

استفاده از تیپ سازی و شخصیت پردازی یکی دیگر از ویژگی‌های داستان‌های اوست که همه‌ی این شخصیت‌ها به نوعی نماینده بخشی از جامعه هستند و چنان استادانه قلم می‌زند که مخاطب با خواندن داستان حس می‌کند شخصیت‌ها را می‌شناسد.

یکی دیگر از ویژگی‌های آثار جمال زاده استفاده از باور‌های عامینانه و خرافه در داستان هایش است، او به خوبی با خرافه مخالفت دارد و در بررسی داستان‌های او به تلاش او در مخالفت و رویارویی او با خرافه و باور‌های عامیانه می‌رسیم، وی ادبیات را ابزاری برای آموزش و پرورش مخاطب و ارتقای سطح فرهنگ آن‌ها میدانست به نحوی که خواننده با درک وجهی از واقعیت گرایی با خالق ماجرا‌ها همسو میشده و نمونه‌های آن را در دنیای واقعی تجربه کرده و وقایع و ماجرا‌ها را حدس میزده است.

آثار او رویکردی اجتماعی دارد و در بیان این مسائل اجتماعی ناخودآگاه به بخش تاریخی آن زمانه گریزی می‌زند، نقش بی بدیل او در رونق صنعت ترجمه را نمی‌توان انکار کرد او به ادبیات مدرن اعتقاد داشت و بر این باور بود که در روزگار جدید باید رمان‌ها و کتاب‌های مشهور جهان به آسانی در دسترس مخاطب قرار گیرد.

وی با ترجمه ۱۵ کتاب مشهور جهان به زبان فارسی باعث رشد و شتاب صنعت ترجمه و آشنایی بیشتر مردم ایران با ادبیات غرب شد.

دارالمجانین، راه آب نامه، صحرای محشر، سر و ته یک کرباس، غیر از خدا هیچ کس نبود، تلخ و شیرین، کهنه و نو، شورآباد، قصه ما به سر رسید از مهم‌ترین آثار او است.

سادگی، استفاده از فرهنگ عامه و فولکلور و کاربرد ضرب المثل‌ها باعث شده که در آثار خود با حفظ فرهنگ بومی از شیوه‌های نوین استفاده کند به همین دلیل داستان‌های کوتاه او به عنوان الگو در ادبیات داستانی به شمار می‌رود‌.

امروز ۲۵ سال از درگذشت بزرگ مردی می‌گذرد، از درگذشت صاحب استعدادی که با نثر شیوای خود هزاران نفر را شیفته ادبیات و داستان کرد، مردی که پدر داستان نویسی کوتاه است، اما ظرفیت شناختی او بسیار گسترده‌تر از آن است که در قالب این عنوان کوتاه ادای دینی به او، هنرش و تاثیر فاخری که در ادبیات معاصر کشور داشت باشد.

باشگاه خبرنگاران جوان فرهنگی هنری ادبیات

منبع: باشگاه خبرنگاران

کلیدواژه: محمد علی جمال زاده داستان نویسی ۱۷ آبان داستان نویسی جمال زاده

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.yjc.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «باشگاه خبرنگاران» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۳۶۵۷۱۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

اهتمام نهاد کتابخانه های عمومی برای حمایت از آثار ادبیات پایداری

به گزارش خبرنگار مهر، آیین نقد و رونمایی کتاب «لبخند آفتابی» صبح چهارشنبه با حضور سیدرضا علوی نویسنده کتاب، رسول آفتابی روایتگر اثر، موسی غیور منتقد کتاب، اسد بابایی مدیرکل کتابخانه های عمومی آذربایجان شرقی و جمعی از علاقمندان به حوزه ادبیات پایداری در تالار نخجوانی کتابخانه مرکزی تبریز برگزار شد.

اسد بابایی مدیرکل کتابخانه های عمومی آذربایجان شرقی در این آیین با بیان اینکه کتابهای حوزه دفاع و پایداری به عنوان یک گونه ادبی، بسیاری از آثار ممتاز معاصر را در برگرفته است گفت: این آثار علاوه بر غنای ادبی و فرهنگی که درخود دارد باعث تاثیرگذاری بر روی آحاد جامعه، برای حراست هر چه بیشتر از وطن و میهن خود می شود.

بابایی با تاکید بر اهتمام جدی نهاد کتابخانه های عمومی کشور برای حمایت از آثار حوزه ادبیات پایداری افزود: سعی داریم با برگزاری برنامه های ترویجی مانند رونمایی و نقد و بررسی کتاب های نگارش شده در موضوع هشت سال دفاع مقدس به ویژه بیوگرافی ها و اتوبیوگرافی های تالیف شده در زمینه سیره زندگی رزمندگان منش زندگی ساده و مبتنی بر اسلام ناب آنها را به نسل جوان و نوجوان منتقل نماییم.

مدیرکل کتابخانه های عمومی آذربایجان شرقی در بخش دیگری از سخنان خود در مورد کتاب «لبخند آفتابی» اظهار داشت: یکی از مهمترین نقاط قوت کتاب در این است که هم نویسنده و هم راوی با نگاهی آمیخته به طنر کوشش کرده اند با زبانی ساده و بدون کلیشه جریان های تلخ و شیرین و مفاهیم والای ایثار را در زندگی روزمره رزمندگان هشت سال دفاع مقدس به نمایش درآورند.

موسی غیور نویسنده، پژوهشگر و منتقد ادبیات پایداری در آیین نقد و رونمایی کتاب «لبخند آفتابی» گفت: وجه تمایز جنگ تحمیلی با دیگر جنگ های رخ داده در طول تاریخ این است که: جنگ ما دفاعی با محوریت مردم بود و تمام نیروهایی که جنگ را اداره کرده اند مردم عادی و از بطن جامعه بودند بنابراین بعد از پایان جنگ همه رزمندگان در یک نقطه اشتراک یافتند که باید لحظات ناب و زیبایی های دفاع مقدس را برای آنهایی که آن جو را ندیده و حس نکرده اند ترسیم و روایت نمایند.

غیور در بخش دیگری از سخنان خود به آسیب های متوجه ادبیات پایداری و خاطره گویی از دفاع مقدس پرداخته و بی توجهی به اقتصاد نشر، سفارشی سازی تدوین و نگارش کتاب در این حوزه، ایجاد مسائل و مشکلات سیاسی، اجتماعی و اقتصادی بعد از جنگ تحمیلی که به معویات جنگ آسیب زده اند و یکسان سازی تیپ های شخصیتی از همه رزمندگان در آثار مربوط به حوزه ادبیات پایداری را از آن جمله از آسیب ها مطرح کرد.

این پژوهشگر و منتقد ادبیات پایداری استفاده از کاغذ مناسب، عکسهای رنگی، دورنگ بودن متن نوشتاری کتاب و صفحه آرایی زیبا را از جمله نقاط قوت ظاهری کتاب برشمرده و توجه به سلوک و ارتباطات انسانی به جای حادثه محور بودن داستان، بی تکلفی و دور بودن نویسنده و راوی از ریا و نمایش، عدم وجود محتوای زائد، حشو و تکراری در کتاب، ترجمه فارسی روان و سلیس خاطرات اغل ترکی آمیخته به طنز و فکاهیات را از جمله نقاط قوت محتوای این کتاب عنوان کرد.

رسول آفتابی راوی کتاب نیز در این نشست هدف از بیان خاطرات گردآوری شده در کتاب را گرامیداشت یاد و خاطره شهدا و هم رزمان دفاع و ثبت در صفحات درخشان تاریخ مقاومت و دفاع ملی دانسته افزود: خاطره گویی کردم تا من هم به نوبه خود بتوانم سهمی در بازگویی و بازخوانی رشادت ها و معنویت ها و مردانگی های رزمندگان با اخلاص اسلام را بیان نمایم.

سیدرضا علوی نویسنده کتاب نیز در پایان این آیین با بیان خلاصه ای از مراحل و سیر تدوین کتاب «لبخند آفتابی» و دلایل انتخاب رسول آفتابی برای نگارش خاطرات وی گفت: با شنیدن نام برخی افراد ناخود آگاه لبخند بر لبان آدمی می نشیند. این افراد اشخاصی خوش مشرب با روحیه طنز پرداز بذله گو نیک اندیش و خیرخواه هستند. در طول تاریخ دفاع مقدس با توجه به موقعیت و شرایط جنگ نیاز به افرادی مانند رسول آفتابی بود که با بذله گویی طنز پردازی و نکته سنجی های خود روحیه رزمندگان را غرق در نشاط کنند. احتیاج ذاتی انسانها به شاد بودن افرادی را در دوران جنگ تحمیلی و دفاع مقدس وادار به بذله گویی ها و شوخی با موقعیت موجود در نبرد می کرد. طنز پردازی آنی و بذله گویی این رزمندگان در زمانهای سخت پیکار و رودررویی با دشمن مهاجم و متجاوز به داد رزمندگان می رسید.

کد خبر 6093796